Rozpoznawanie migreny u dzieci Migrena u dzieci i młodzieży jest bardzo poważnym problemem zdrowotnym i społecznym. Często jest zbyt późno rozpoznawana, co naraża dziecko na pogorszenie codziennego funkcjonowania i niezrozumienie jego cierpienia przez otoczenie czy wreszcie doprowadza do problemów w nauce i zaburzeń psychicznych. Dopiero na początku XXI wieku zaczęto lepiej rozumieć to schorzenie u najmłodszych grup wiekowych i w miarę postępu badań naukowych jego postrzeganie zmienia się. Trudności w rozpoznaniu migreny u najmłodszych pacjentów wynikają ze znacznych różnic pomiędzy migreną wieku dziecięcego i dorosłego, a także z tego, że dzieci nie zawsze zgłaszają objawy. Należy mieć świadomość, że inaczej sygnalizują one swoje dolegliwości. Dziecko do lat 3 nie będzie umiało powiedzieć, że boli je głowa. Przedszkolak także inne dolegliwości określa mianem bólu głowy. Możemy się spodziewać, że dzieci od 5. roku życia zgłoszą ból głowy w sposób wiarygodny. W młodszych grupach wiekowych zatem zamiast rozmowy z dzieckiem znacznie cenniejsza jest obserwacja jego zachowania: dziecko staje się apatyczne, drażliwe, nie ma ochoty włączyć się w interesującą aktywność czy trzyma się za głowę. Dokładniejszy opis dolegliwości uzyskamy dopiero od dziecka około 9. roku życia. Bóle głowy są trzecią co do częstości przyczyną konsultacji w pediatrycznej izbie przyjęć. Pierwsza to infekcje wirusowe przebiegające z gorączką. W około 6% przypadków rozpoznaje się poważne schorzenia neurologiczne, takie jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, guzy mózgu czy wodogłowie. U dziecka do lat 3 z bólem głowy szansa na rozpoznanie migreny jest mała i zawsze należy podejrzewać inną poważną przyczynę. Dla bardzo małych dzieci typowe są objawy nieprzypominające migreny (czyli np. bez bólu głowy), o czym będzie mowa poniżej. Obecnie wyróżnia kilka schorzeń, które mogą być powiązane z migreną. Mogą się one rozwijać u dziecka z już rozpoznaną migreną z aurą lub bez aury. U małego pacjenta, w którego rodzinie występuje migrena, ryzyko rozwoju schorzenia z grupy migreny jest większe, przy czym ból głowy jest w nich nieobecny! Zespół cyklicznych wymiotów – są to powtarzające się napady nasilonych nudności i wymiotów, pojawiające się zwykle u danego dziecka w ten sam sposób i w dość regularnych odstępach. Podczas takiego napadu dziecko może stać się blade i senne. Nudności i wymioty mogą się pojawiać co najmniej czterokrotnie w ciągu godziny. Czas trwania napadu jest zmienny – zwykle nie krócej niż godzina, ale może też zakończyć się dopiero po 10 dniach. W okresie między napadami dziecko nie wykazuje żadnych oznak choroby. Schorzenie ustępuje samoistnie w miarę wzrastania dziecka. Migrena brzuszna – istotą schorzenia są nawracające napady umiarkowanego-silnego bólu brzucha trwającego 2–72 godziny. Ból bywa tak silny, że utrudnia wykonywanie codziennych czynności. Towarzyszą mu nudności i wymioty, brak apetytu, bladość. Pomiędzy napadami dziecko wygląda na zupełnie zdrowe. U dzieci z migreną brzuszną często w późniejszym wieku rozwija się typowa migrena z bólem głowy. Łagodne napadowe zawroty głowy – zawroty pojawiają się nagle i ustępują samoistnie po kilku minutach lub godzinach. Małe dziecko nie będzie w stanie nazwać swoich dolegliwości zawrotami, zatem należy zwrócić uwagę na okresowe trudności w utrzymaniu równowagi, co jest widoczne dla otoczenia. Towarzyszy im co najmniej jeden z następujących objawów: oczopląs, osłabienie koordynacji ruchowej, wymioty, bladość, niepokój. Łagodny napadowy kręcz szyi – są to nawracające epizody pochylenia głowy do boku, czasem z niewielkim skrętem szyi. Ujawniają się od pierwszego roku życia i dotyczą niemowląt i małych dzieci. Przymusowemu ustawieniu głowy musi towarzyszyć co najmniej jeden z następujących objawów: bladość, drażliwość, złe samopoczucie, wymioty, zaburzenia koordynacji ruchowej. Napad kręczu może się pojawiać co miesiąc i ustępować w ciągu kilku minut do kilku dni. Zaburzenia koordynacji ruchowej rozwijają się dopiero u starszych dzieci. U dziecka z łagodnym napadowym kręczem szyi mogą w późniejszym wieku rozwinąć się łagodne napadowe zawroty głowy lub migrena z aurą. Wymaga ono diagnostyki w kierunku refluksu żołądkowo-jelitowego, dystonii szyjnej, padaczki oraz wad tzw. tylnego dołu czaszki i złącza czaszkowo-szyjnego. Napad typowego migrenowego bólu głowy u dzieci i młodzieży nieco się różni. Może trwać krócej – tylko 2 godziny, częściej umiejscawia się obustronnie (typowe umiejscowienie jednostronne pojawia się w okresie dojrzewania i później). Umiejscowienie bólu głowy w okolicy potylicznej jest niezmiernie rzadkie i wymaga czujności, gdyż może być objawem poważnego schorzenia neurologicznego. Często do objawów dochodzą ból brzucha i wymioty oraz pocenie się. Podsumowując, zaburzenia z kręgu migreny stanowią dla dzieci szczególnie przykre doświadczenie, choćby dlatego że objawy są dokuczliwe, a dziecko nie potrafi jeszcze sprecyzować, co mu dolega. Należy zatem bacznie obserwować jego zachowanie i ze zrozumieniem i wiarą podejść do prezentowanych i zgłaszanych przez niego objawów. Każdy przypadek nietypowych czy niepokojących objawów u dziecka należy skonsultować z lekarzem. Bibliografia Stępień A., Bóle Głowy. Patofizjologia. Diagnostyka. Leczenie, Medical Tribune Polska. Międzynarodowa Klasyfikacja Bólów Głowy, wyd. 3 (wersja beta), Neurologia 2014;1(25). Kabbouche Linder Management of migraine in children and adolescents in the emergency department and inpatient setting. Curr Pain Headache Rep. 2005;9(5):363–367. Mitosek-Szewczyk K., Migrena u dzieci I młodzieży – obraz kliniczny i leczenie; wykład wygłoszony na VII Zjeździe Polskiego Towarzystwa Bólów Głowy, Warszawa, 13–14 kwietnia 2018 r. Wendorff J., Objawowe bóle głowy u dzieci i młodzieży; wykład wygłoszony na VII Zjeździe Polskiego Towarzystwa Bólów Głowy, Warszawa, 13-14 kwietnia 2018 r.

Mimo że ogólne dane wskazują, że migrena dotyczy głównie osób przed 40. rokiem życia, tak naprawdę tego typu dolegliwości po raz pierwszy mogą się pojawić zarówno u dzieci, jak i osób starszych. To, co jest istotne w tej kwestii to fakt, że z migreną borykają się głównie kobiety (około 3/4 przypadków), co być może jest

W profilaktyce migreny u dzieci najczęściej stosuje się takie leki, jak: flunaryzyna, propranolol, topiramat, kwas walproinowy, cynaryzyna i suplementy diety (wit. B 2, magnez). Dane dotyczące skuteczności wymienionych leków i ich stosowania nie są jednoznaczne.

IAN HOOTON/SCIENCE PHOTO LIBRARY/getty images Migrena uważana jest za jeden z najcięższych rodzajów bólu głowy, któremu zwykle towarzyszą dodatkowe dolegliwości jak zaburzenia widzenia czy wahania emocjonalne. Przyczyny migreny nie są jednoznaczne, dlatego patogeneza przypadłości określana jest jako wieloczynnikowa. Częste migreny rozwijające się w ciągu kilkunastu minut i trwające nawet 3 doby nierzadko obniżają jakość codziennego funkcjonowania. Szacuje się, że migrena dotyczy blisko 20% populacji ludzkiej i może pojawiać się w każdej grupie wiekowej, jednak najczęściej pierwszy atak bólowy występuje u osób przed 40 rokiem życia. Czym jest migrena? Migrena stanowi rodzaj pierwotnego bólu głowy, czyli stanu niewynikającego z istnienia innego schorzenia. Najczęściej przyjmuje charakter pulsacyjny, cechujący się jednostronnym, szybkim nasileniem, przewlekłym przebiegiem i nawracającymi atakami bólowymi. Dolegliwość dotyczy blisko 20% populacji ludzkiej i może pojawić się niezależnie od grupy wiekowej czy płci, jednak częściej przypadłość obserwuje się u kobiet przed czwartą dekadą życia. Bardzo rzadko diagnozowana jest natomiast migrena u dzieci. Przyczyny migreny nie są jednoznacznie określone. Schorzenie znacznie obniża jakość życia pacjenta, pojawiając się zwykle w towarzystwie innych objawów neurologicznych, somatycznych, psychicznych i emocjonalnych. W zależności od dodatkowych dolegliwości występujących w przebiegu ataku bólowego wyróżnia się kilka rodzajów tej przypadłości. Są to migrena oczna – ból lokalizuje się w obszarze oczodołu i współwystępuje z zaburzeniami widzenia, nudnościami i wymiotami; migrena z aurą – właściwy atak poprzedzony jest zaburzeniami wzroku pod postacią migoczących pól i zawężenia zakresu widzenia, trudnościami w mówieniu i parestezjami rąk; migrena porażenna (skojarzona), charakteryzująca się ogólnym bólem głowy, afazją, dyzartrią i napadami padaczkowymi. Przyczyny migreny Patogeneza migrenowych bólów głowy jest złożona i wieloczynnikowa. Za występowanie ataków w znacznej mierze odpowiedzialne są: schorzenia uwarunkowane genetyczne, w przebiegu których migrenowe bóle głowy stanowią jeden z charakterystycznych objawów; predyspozycje rodzinne (w najbliższej linii pokrewieństwa) powodujące wzrost ryzyka obciążenia migreną nawet o 50%; czynniki środowiskowe prowadzące do zaburzenia równowagi chemicznej i anatomicznej mózgu, potocznie nazywane czynnikami wyzwalającymi, czyli chronicznie powtarzającymi się sytuacjami sprzyjającymi migrenowym bólom głowy. Najczęstsze przyczyny migreny z aurą i migreny ocznej Mimo że przyczyny migrenowego bólu głowy nie są dokładnie poznane, wyróżnia się wiele czynników sprzyjających jej atakowi. To wahania hormonalne, zwłaszcza poziomu estrogenów podczas cyklu miesięcznego u kobiet, zauważalne przede wszystkim w okresie tzw. napięcia przedmiesiączkowego lub w trakcie owulacji, a także w przebiegu menopauzy oraz podczas niektórych terapii hormonalnych i antykoncepcji farmakologicznej; dieta bogata w wysokoprzetworzone produkty spożywcze ze znaczną ilością soli i tłuszczów nasyconych, glutaminianu sodu, sztucznych dodatków i konserwantów, a także alkoholu oraz napojów i artykułów żywnościowych z wysokim stężeniem kofeiny i substancji pobudzających; nieodpowiednia higiena życia, głównie długotrwały stres, silne emocje, niedostateczna lub nadmierna ilość snu, pracoholizm, niska jakość odpoczynku oraz przemęczenie fizyczne i psychiczne; zmiany pogodowe i klimatyczne, głównie gwałtowne wahania ciśnienia atmosferycznego; indywidualne predyspozycje zdrowotne pacjenta, zwykle pod postacią nadwrażliwości na bodźce zewnętrzne, jak hałas, światło, dźwięki czy zapachy; przyjmowanie lub odstawienie specjalistycznych lekarstw, np. regulujących ciśnienie tętnicze krwi. Przyczyny migreny z aurą, ocznej lub innego jej rodzaju są do siebie podobne. W zależności od rozległości i rodzaju zmian chemiczno-fizycznych w centralnym układzie nerwowym obserwuje się różne migrenowe dolegliwości bólowe głowy i towarzyszące im objawy. Zobacz film: Migrena Jak powstaje migrena u dzieci i dorosłych? Mechanizm rozwijania się migrenowych bólów głowy związany jest z zaburzeniami czynności ośrodkowego układu nerwowego. Nieprawidłowe reakcje neuronaczyniowe w tkance mózgowej powstają w wyniku patologicznych zjawisk, niewłaściwego funkcjonowania receptorów kanałów jonowych kory mózgowej regulujących przepływ impulsów elektrycznych i płytek krwi, stymulujących okołonaczyniowe wewnątrzczaszkowe włókna nerwowe; niskiego poziomu neuroprzekaźników w układzie nerwowym; nieprawidłowego kurczenia i rozkurczania naczyń mózgowych wywołujących miejscowy obrzęk i ucisk pobliskich tkanek; zapalenia tkanki nerwowej mózgu podrażniającej włókna i receptory nerwowe. Bibliografia: 1. M. Zgorzalewicz, Patomechanizm migrenowych bólów głowy, [w:] „Neurologia dziecięca”, 14/2005, nr 28. 2. H. Wójcik-Drączkowska, Migrena – rozpoznanie i leczenie, [w:] „Forum Medycyny Rodzinnej” 2007, t. I, nr 2. 3. P. Dietlmeier, Migrena i bóle głowy, Medpharm Polska, Opiek Farmaceutyczna 2012. Czy artykuł okazał się pomocny?

Migrena dotyka także dzieci, nawet te najmłodsze, choć może mieć nieco inne, dość nietypowe objawy. Większość dorosłych miewających migreny przyznaje, że pierwszego ataku migreny doświadczyli przed dziesiątym rokiem życia. Jak rozpoznać migrenę u dzieci? Jak można pomóc dziecku, które ma migrenę? Spis treściMigrena u dzieci: przyczynyMigrena u dzieci: objawyMigrena u dzieci: leczenie naturalneMigrena u dzieci: leczenie farmakologiczne Migrena u dzieci może ograniczać się do samych wymiotów lub prowadzić do niedowładów trwających nawet kilka dni. Mechanizm powstawania migreny u dzieci jest taki sam jak u dorosłych i wynika z zaburzeń naczyniowych w obrębie mózgu. Jak rozpoznać, że ból głowy u dziecka to migrena? Jak leczyć dziecko z migreną? Migrena u dzieci: przyczyny Migrena jest przypadłością dziedziczną - jeśli w rodzinie są osoby cierpiące na migrenę, lub sami rodzice dziecka doświadczają jej ataków, to istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że również dziecko (i to raczej wcześniej niż później) zacznie mieć jej ataki. Migrena u dzieci: objawy wymioty zaburzenia równowagi oczopląs lęk bez przyczyny światłowstręt nadwrażliwość na dźwięki U dzieci między 4. a 8. rokiem życia migrena może przebiegać w ogóle bez bólu głowy i ograniczać się jedynie do tych objawów. Poza tym u młodszych dzieci w związku z migreną często występują: niedowład połowiczny, który trwa od kilku godzin do nawet kilku dni zaburzenia mowy zaburzenia świadomości zaburzenia widzenia szumy uszne Migrena u dzieci: leczenie naturalne Przede wszystkim należy bacznie obserwować dziecko i eliminować z jego życia wszystkie możliwe czynniki ryzyka, które mogą spowodować atak migreny. Poza tym zwykle dużo bardziej niż u dorosłych skuteczne są: ćwiczenia relaksacyjne akupresura napary ziołowe aromaterapia Migrena u dzieci: leczenie farmakologiczne To, jakie leki zastosujemy w leczeniu migreny, zależy od wieku dziecka, ale tak samo jak w przypadku dorosłych należy uważać, by nie doprowadzić do pojawienia się polekowego bólu głowy (tzw. ból z odbicia). Małym dzieciom, poniżej 6. roku życia, podajemy zazwyczaj odpowiednie dawki paracetamolu lub ibuprofenu. U starszych dzieci (powyżej 15 roku życia) w trakcie ostrych ataków migreny podaje się leki migrenowe stosowane w leczeniu dorosłych, ale w odpowiednio zmniejszonych dawkach.

migrena u dzieci forum